قواعد فقه قضایی و کاربرد آن در حقوق خانواده (قاعده «بینه» و «اقرار»)

Authors

سید ابوالقاسم نقیبی

abstract

در نظام قضایی اسلام، هر شخصی برای حمایت از حقوق خویش در برابر دیگری، از حق مراجعه به محکمه و دادخواهی از حاکم برخوردار است. وی باید وجود حق و قابلیت اجرا و تجاوز به آن را ثابت کند. دلایل اثبات حق و دعوا در اکثر موارد یکسان است. در فقه، مفهوم و گستره دلیل و تمییز مدعی از منکر و همچنین دلایل اثبات دعوی در قالب گزاره های کلی و قواعد عام مطرح شده است که می توان از آن ها به قواعد فقه قضایی یاد کرد. در این مقاله، مفاد و مستندات دو قاعده از فقه قضایی، یعنی «بینه» و «اقرار»، بررسی شده و به برخی از کاربردهای آن ها در حقوق خانواده اشاره شده است. فقیهان در دادرسی فرض های قضایی که در متون فقهی مطرح کرده اند، از قاعده «بیّنه» بهره جسته و موارد کاربرد آن را بیان نموده اند که برخی از این فرض ها ناظر به حقوق خانواده است. قاعده «اقرار» نیز در اثبات نسب خویشاوندی و نسب فرزندی و اقرار به عیب عنن از ناحیه زوج کاربرد دارد که در این مقاله به اجمال بررسی می شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

قواعد عام فقه و کاربرد آن در حقوق خانواده

قواعد فقه خانواده، مجموعه قواعدی هستند که مبنای برخی از قوانین و مقررات در حقوق خانواده هستند یا در آن ها مؤثر واقع می شوند. از منظری قواعد فقه خانواده به دو دسته عام و اختصاصی تقسیم می گردند. مراد از قواعد عام، قواعدی است که علاوه بر حقوق خانواده، در دیگر معاملات یا عبادات نیز کاربرد دارند؛ مانند قاعده لاضرر، لاحرج، شروط غرور و الزام. در مقابل، قواعدی چون رضاع و فراش که تنها در حقوق خانواده کا...

full text

بررسی قاعده ی قضایی «الحاکم ولی الممتنع» و کاربرد آن در حقوق خانواده

800x600 On the base of the provision of the judicial rule "The governor is legal guardian for refuse" if somebody refuses to respect peoples right, judge after obtaining the refusal, in order to prevent chaos and to preserve public regular and also to perform social justice, directly takes action. The refusal will be obtained during trail procedure. So, this rule ...

full text

قواعد اختصاصی فقه خانواده و کاربرد آن در قانون مدنی

قواعد فقه خانواده گزاره­های کلی و عام فقهی هستند که مبنای برخی از قواعد حقوقی در حقوق خانواده تلقی می­شوند. قواعدی چون «رضاع»، «فراش»، «المطلقه الرجعیه زوجه حقیقه»، از جمله قواعد اختصاصی خانواده به­شمار می­آیند که تنها در حقوق خانواده کاربرد دارند. مقاله حاضر، مفاد، مستندات، شرایط اعمال و مباحث فقهی هر یک از این قواعد را در آرای فقیهان متأخر و متقدم بررسی می کند و انعکاس قواعد اختصاصی فقه خانوا...

full text

قاعده بینه در فقه و حقوق موضوعه ایران

چکیده قاعده بیّنه یکی از قواعد فقهی مشهور می باشد که در فقه و حقوق، خصوصاً در ابواب قضا و شهادات، کاربرد زیادی داشته، و در گذشته و حال، نقش بسیار موثری در فیصله دادن به دعاوی در محاکم و دادگاهها بر عهده داشته و دارد. علاوه بر روایات فراوانی که از پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) در تایید این قاعده وجود دارد، اجماع فقها و بنای عقلا نیز آنرا تایید می نماید. طبق این قاعده هر کس مدعی حقی بر عهده ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)

Publisher: دانشگاه امام صادق علیه السلام پردیس خواهران

ISSN 17356695

volume 18

issue 58 2013

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023